Tanıyaq və tanıdaq: Araz ƏHMƏDOĞLU

Əziz oxucular, "525-ci qəzet"də "Günümüzün Güney Azərbaycan ədəbiyyatı - Poeziya" adlı guşə açılıb. Guşədə İran İslam İnqilabından (1979) sonra ədəbiyyata gəlmiş, Güney Azərbaycanda 1960-cı ildə və daha sonra doğulub boya-başa çatmış və sənətdə öz sözünü demiş Güney şairlərinin arasında heç bir fərq qoymadan, incə və həssas ruhlarına toxunmadan, yaratdıqları möhtəşəm poeziya örnəklərini incələmədən onların ana dilində fərqli janr və üslublarda qələmə aldığı şeir və poemalara, yaxud da həmin əsərlərdən müəyyən hissələrə yer verəcəyik. Bu əsərlər günümüzün Güney ədəbiyyatında baş verən yeniliklərin, ədəbi prosesin incəliklərini bir az da yaxından izləmək, həyata, insanlığa, yazarların ictimai-siyasi və milli məsələlərə baxışlarını öyrənmək baxımından diqqətəlayiqdir... 
Türkiyənin ünlü filosof-yazarı Cəmil Meriç "Qərb kültürün vətənidir, Şərq irfanın. Nə Qərbi tanıyırıq, nə Şərqi, ən az tanıdığımız isə özümüz..." deyirdi. Güney Azərbaycanda son çağın dinamik inkişaf edən ədəbiyyata, özəlliklə poeziyaya nəzər saldıqda burada yaşayan xalqın özünəməxsus kültürü, ədəbiyyatı, kitab mədəniyyəti, sözyaratma qüdrətinin nə qədər yüksək olduğu yansıyır. Möhtəşəm mədəniyyət yaradan bir xalq, susmayan dili, özünü, kimliyini, tarixini öyrənmək istəyən şairləri olan xalq isə dünya tarixindən heç vaxt silinmir, əbədiyaşarlıq qazanır...
Beləliklə, özümüzü, Güneyimizi daha yaxından tanımaq, həm də daha çox sevmək üçün, dəyərli yazarların yaratdıqları bənzərsiz poetik dünyanın qapıları üzünüzə açılır, əziz oxucular!
Esmira Fuad, 
Filologiya elmləri doktoru

"Mən, Abbasəli (Araz) Əhmədoğlu, 1968-ci il martın 10-da, Güney Azərbaycanın Xoy şəhərində anadan olmuşam. Məktəbə getməzdən öncə atamdan yazıb-oxumağı öyrənmişdim və sinfimizdə digər şagirdlər içərisində birinci idim. Ata və babalarım əkinçiliklə məşğul olmuş, bu yolla zənginləşmişlər. Onlar dindar idilər və gözəl səsləri, avazları var idi. 1986-cı ildə orta məktəbi bitirdim və Şiraz Universitetininin radiotexnika bölümünə daxil oldum. Tələbəlik illərində qürbətin, qəribliyin acısını, dərdini dərindən duydum. Mənim türk ləhcəsi ilə fars dilində danışmağımı lağa qoyub gülməsinlər deyə, gecə-gündüz farsca danışmağa çalışdım. Türk ləhcəmi az-çox itirsəm də, adımı və soyadımı saxlaya bildim. Elə məqam oldu ki, adımı dəyişməyə qərar verdim. Elə bu arada bir erməni tələbə Rəşid Behbudovu mənə tanıtdı və kasetini verdi. Onun kasetini köçürdüm və bütün mahnıları öyrənib yaddaşıma həkk elədim. 1990-cı il mənim ömrümdə dönüş nöqtəsi oldu. Çünki həmin ildə mən "Varlıq" jurnalı, Hacıbaba Hüseynov, Bakı radiosu və Azərbaycanın muğam musiqisi ilə tanış oldum. 1996-cı ildə Təbriz Universitetinin İngilis dili və ədəbiyyatı bölümünə daxil oldum. Bu hadisə dünyagörüşümdə böyük bir dəyişikliyə səbəb oldu. Hazırda təhsilimi mükəmməlləşdirirəm ki, xalqıma daha gərəkli mütəxəssis kimi fayda verə bilim". 

                                           İki daş

Adsız-sansız sayısız qardaşlardıq,                            
Sıldırım qaya başından
Qaldırmış dimdik başını
Çənli göyə qarşı baxan,
Tarix boyu yandırılıb-yaxılan,                
Bəzz Qalası ətəyində
Arxa-arxaya söykənib
Yüz illərdən bəri
Min bir düşüncəylə,
Yalnız oturub mürgülü gözlər ilə                    
Heyranlıqla dalmamışdıq
Bu cənnətin,
Bu yetim-yesir cənnətin,
Bu yiyəsiz buraxılmış gözəlliyin
Tamaşasına, seyrinə!                                          
Dəfələrlə islanıban
Əsgərlərin axıtdığı qan-tər ilə,
Əllərindən axan qanla,
Qalaya çıxarılmışdıq,
Ordan isə tullanmışdıq                                       
Harınlamış quduzların,
Özgələrin var-yoxunda
Gözü qalmış donuzların təpəsinə.
Orda yalnız lalələrlə,                                           
Orda yalnız çiçəklərlə,
Min bir boya çalar gözəl böcəklərlə
Boyun boyuna söykənib
Gecəni gündüzə,
Gündüzüsə gecəsinə qatıb                                 
Kəkliklərin qaqqıltısı,
Bülbüllərin cəhcəhinə
Göz yumuban ağız açıb
Getməmişdik özümüzdən,
Dönməmişdik sözümüzdən!
                                                    ***
İllər boyu göz olmuşduq,
Darıxmışdıq yorulmuşduq,
Pıçıldaşıb durulmuşduq,
Yan-yövrəmizdəkilərlə,
Min bir yaşıllıqda çalan bitkilərlə,
Ətəklərdə yuvarlanan buludlarla,                
Göy köksündən asılıban
Gözəlliyə min qat artan tərlanlarla,
Şıdırqı şığıyıb şaxan qartallarla.
Biz də boyun uzatmışdıq,
Gözləyib yola baxmışdıq                                
Kərtənkələlərlə,
Oğlan yoldaşıyla,
İlana ağıverənlə,
Ovun yanaşmasın.
Günəvərlənərkən uzun saatlarla                  
Dinləmişdik çevrəmizin
Melodik harmoniyasın,
Çiçəklərlə böcəklərin
Baleti ilə operasın.
Bu çiçəkdən o çiçəyə süzülərkən                  
Kəpənəklərlə küləyin simfonisin.
Gözləmişdik, dayanmışdıq
Zəmanənin qamçısına,
Olub minlər can vermişdik
Torpağın bir ovucuna...
Amma heç vaxt sarsılıban                               
Ümidsizliyə diz çöküb
Yüz illərdən bəri
Yollarını gözlədiyimiz
O qəhrəman xalqın,
O igid xalqın                                                        
Milyonlarla çıxışını,
Hər eldən, hər obadan yığışını,
Qaranlığın qara basmış obasına
İldırımlar, şimşəklər yağışını
Ola bilməz bir xəyal sanmamışdıq...              
Uydursunlar! Bizsə inanmamışdıq...