Bu yaz da beləcə unutdu məni,
mən bir vaxt özümü unutduğum tək.
Mən bir vaxt özümə nəsə deməyə,
bir kəlmə sözümü unutduğum tək.
Alça ağacına su da vermədim,
nənəm tapşırmışdı, mənsə unutdum.
Məni qınamağın yeri deyil, ta,
nənəmdən sonraydı, nəsə unutdum.
Nənəm tapşırmışdı, quruyarlar, ha!
ağaca da su ver, gülə də su ver.
Ağac da qurudu, gül də qurudu,
indi dənizi də gətirib, di ver....
...nə xeyri, qurumuş ağac göyərməz,
...nə xeyri, qurumuş gül də soluxdu.
Nənəmdən sonraydı, mənim gözümdə,
nənəmsiz sürdüyüm gün də soluxdu.
Mən də çox şeyləri unutdum belə-
gördüm həyat acı, yaşamaq acı.
Unutdu yaz məni...
məni də, elə
sənin ahın tutdu, alça ağacı.
lll
Nəsə bu yağışlar da,
o yağışa bənzəmir.
Payız hazırlıqları,
yır-yığışa bənzəmir.
Quşların qatarının
pəncərəsi də yoxdu.
Qəfəslərin dəmirdən
çərçivəsi soyuqdu.
Alma ağacı da ki,
aldanıb, çiçəklədi.
Bu dünyanın dönməyi
deyəsən, gerçəklədi.
Bütün fəsillər, budur-
dərdə yol ağzındayıq.
Lap payız da gəlməsin-
ömrün payızındayıq.
Göy də, al da, yaşıl da-
boz gəlir ey, boz gəlir.
Ayrılıqda baxta bax –
payıza payız gəlir.
lll
Mən də ki, deyirdim, nə bilim belə,
bir gün ağlayanda, bir gün gülərəm.
Ölüm də hamını yola verməkdi,
hamıdan sonra da özüm ölərəm.
Hamıdan sonra da ölü kimiydim,
“sən ki ölməmisən“ – dedi mələklər,
“sən hələ gəzirsən” – dedi ölüm də,
“nəfəsin də gəlir” – dedi küləklər.
Mən belə yaşamaq istəmirdim heç,
neynirdim, dərd gələ, dəvasız gələ.
Hər gün gecəgözlü səhər açıla,
havalar üstümə havasız gələ.
Fərzalı dayı da yoxuydu, hərdən,
gəlib qapımızın otunu çala,
barının dibinin kolunu yola.
Bir quş da ulaya tut ağacında,
nənəm də gözünü qıyıb baxa ki...
Fərzalı sən itkin dədənin goru,
quşa bax, bu quş da bayquş deyil ha
görən nə quşudur ulayır belə.
Fərzalı dayı da şaqqanaq çəkə,
Deyə, səni ölüm dalayır belə...
Nənəm də əlini yelləyib gedə.
Mən də quşa baxam, ulayan quşa,
Nənəmi ölümlə dalayan quşa.
Sonra nənəm öldü, çoxları öldü,
Gördüm ki, gözümü yaşlar aparır.
Adamlar köçdükcə elə bildim ki,
Onları harasa quşlar aparır.
Mən də deyirdim ki, nə bilim belə...
O quş nə qarğaydı, nə bayquşuydu.
Tək mənə demişdi Fərzalı dayı,
hamını aparan ölüm quşuydu.
lll
Bu küçənin yerində bəlkə başqa küçə var,
bu dənizin yeri də bəlkə də səhralıqdı.
Qarışqa tək qaynayır yan-yörəmdə adamlar,
Bu boyda qələbəlik, bəlkə də tənhalıqdı.
Nə istidi, nə soyuq, nə qaradı, nə sarı,
bəlkə mövsüm də yoxdu, nə payız var, nə yaz var.
Çəkib, gözünə çəkib, bütün ayrılıqları,
Xəyalının əlindən tutub gedən bir qız var.
Mən bilmirəm, bəlkə də hər şey öz yerindədir,
nə bilim e, bəlkə də heç nə yerində deyil.
Günah özümüzdədir, tələsirik ölməyə,
Bəlkə də biz bilmirik, günah ölümdə deyil.
Mən bilmirəm, bəlkə də elə-beləymiş hər şey,
nağıllar gerçək imiş, gerçəklər nağıl imiş.
Mən bildiyim əvvəlin əvvəli yoxuymuş heç,
mən bildiyim axırın əvvəli axır imiş.
lll
Bir gözəl gülüşün varıydı, ay Sürəyya!
hamının xoşuna gələrdi.
Qızlar sənin kimi gülmək istəyərdi,
amma heç kim sənin kimi gülə bilməzdi.
Başqaydı güləndə
dodaqlarının gedişi, gəlişi.
Belə bir cür gülərdin ey – kişmişi.
Dodaqlarının qaçışından tökülərdi o gülüş.
Dodaqların hara qaçardı, ay Sürəyya!
Elə qaçaqaçdaydı...
de görüm qaçdılarmı.
Gülüşlərindən qanad taxıb,
uzaqlara uçdularmı.
Ay Sürəyya, ay Sürəyya!!!
Səni bu aralar çox pərişan görürəm.
İtirdiyin nə, axtardığın nə?
Əlini ağzının üstünə qoyub,
mənə nəyi isə başa salırsan.
İşarələrindən anlayıram ki,
dodaqlarını axtarırsan.
Gör eyy, dodaqların itib,
gülüşlərini də götürüb gedib.
Dodaqlarını axtarma, ay Sürəyya!
Ölmüş gözlərindən bilinir ki,
dodaqların da ölüb.
lll
Gözlərim bir Bakı dolu,
qucağım bir Şuşa boş.
Qaraya boyanıb bütün boşluqlar.
Çəkin Bakını gözlərimdən,
gözlərim qaralır.
Və qaranlığın gündüzlərində
gözlərim Bakını qara basır.
Bakı mən boyda boşluğu
qucaqlaya bilməz.
lll
Hər dəfə, hər dəfə......
əlimlə yumurdum ağzımı,
əlimlə qapayırdım səsimi-
səsimi əllərimlə boğurdum.
Və səsimi əllərimlə öldürdüm,
səsim əllərimdə öldü.
lll
Bir gəlməyən bahar qaldı,
bir gələn payızın arxasında.
Gülləri düyməydi- açmadı,
buludu doluydu- yağmadı,
küləyi burmaydı-əsmədi.
Amma mən islandım...
islandım payızın arxasında
gəlməyən bahara baxa-baxa.
Bir bahar dondu,
dondu gözlərim kimi.
Anama deməyin,
heç nə deməyin daha.
Deməyin,
o dəlicə qızın
bir gəlməyən baharda qaldığını,
bir gələn payızda olmadığını.
lll
Xoşbəxtlik biz uşaq olanda
gələcəyin adı idi.
Kimdən soruşsaydın
böyüyəndə nə olacaqsan?
Xoşbəxtlikdən gözləri
parıldayardı:
–Xoşbəxt!
Vəə...indi hamımız
anlayırıq ki,
xoşbəxtlik
keçmişin adıydı.
lll
Əllərimizdə böyüdürük ayrılığı,
böyüdürük öz əlimizlə.
Sonra əlimiz vida yaylığı kimi
yellənir havada.
Sonra yaralı bir durnanın
qırıq qanadları kimi
üzümüzə qonur-
qonur üzümüzə
ayrılıq pıçıldamağa.
Elə ki, yumruğunu açırsan-
görürsən ki,
əllərində böyütdüyün ayrılıqdı
bütün sevgilər.
lll
Dodağının qabığı kimi
soyulur gülüşlərin.
İki dodağının arası
qara lağım kimi
son nəfəsini dərir.
Və nəfəsini soyunub
içinin son şəkli kimi göyə atırsan.
Sonra da addımlarını soyunursan
ayaqlarından.
Soyulmuş gülüşlərində
ürəyinin şəklini
çəkdirmək istəyirsən özünlə.
Addımlarını bir uşaq
geyinib qaçır
son nəfəsinin içindən.
lll
Bu da keçər,
keçər,
gedib gəlməyənlər kimi.
Hər şeyi bildiyim yerdə
qalaram bilməyənlər kimi.
Bir anam var,
bircə anam-
hər gün
dərdlərimdə yanan,
boyyy, mənim anam ölməsin-
ölməsin ölməyənlər kimi.
lll
Gözlərimi qonmadığı yerlərə...
ayaqlarımı getmədiyi yerlərə...
əllərimi yellənmədiyi havalara...
dodaqlarımı ən ögey pıçıltılara...
özümü asmadığım kəndirlərə
tapşırmaq istəyirəm.
Mənə yaxşı baxın,
bəlkə ruhumun yuxusuna girdim.
lll
Bəlkə unutduqlarım- unutmadıqlarımdı,
getdiyim yollar- getmədiklərimdi,
dediklərim- demədiklərimdi...
Bəlkə dodaqlarım sükutun dilində danışır
və məni hamı başa düşür-
özümdən başqa.
Özümdən başqa bəlkə hamı doğmadır mənə.
Doğmadı, yalnızlığım qədər,
unutqanlığım qədər, bir də kədərim qədər.
Hamını kədərim kimi sevirəm bəlkə də.
Dərdim kimi çox istəyirəm-
məni sevənləri də, sevməyənləri də.
Amma heç kim məni kədəri kimi sevə bilmir,
dərdi kimi çox istəyə bilmir.
Bəlkə ona görə də özümü unuduram
hamının içində.
Amma hamı var içimdə...
O qoca balıqçı da var hələ,
onu da unutmadım.
Unutmadım ən gözəl xatirə tək.
Hələ də elə bilirəm
toruna su pərisi düşəcək.