İki qəlb
arzusu
Xoşbəxt
adam olmur – deyirlər... Səadət bir andı... Yalnız dəli özünü hərtərəfli
bəxtəvər sayar. Amma məncə, bunlar hamısı bəhanədi. Yaşamağın yolunu
bilməyənlərin uydurduğu bəhanə... İnsan xoşbəxtliyi tanımır. Necə göründüyünü,
harda yerləşdiyini, nədən asılı olduğunu, rəngini, dadını, qoxusunu bilmir...
Yaşamağa ərinən, naşı, tənbəl adam xəbərsizdi ondan! Amma xoşbəxtliyin də qəribə
xasiyyətləri var: o, uzaqdan daha yaxşı görsənir. Bu uzaqlıq da çox zaman
keçmişdən ibarətdi.
Səadət
haqqında əsasən, ötüb keçən bir hiss kimi danışılır. Yaxud da itirilmiş
rahatlıq, dinclik kimi, işıq kimi... Sevgi kimi. Hə, sevgi! Sevən kəs xoşbəxtdi.
Hər küncündə, hər bucağında sevinc, səadət olan labirintin içindədi. Ondan
kənarda nə varsa, mənasızdı. Amma insan bəzən heç bəxtəvərliyinin fərqində də
olmur, çıxır o labirintdən, itirir, geriyə yolu unudur. Və təəssüflənir. Məncə,
xoşbəxtlik həmişə öz yerində təəssüf qoyub gedir. Amma qayıdacağına ümidin
üzülübsə, dərin yaralar da buraxa bilər ürəyində...
Əli
Kərimin “Nə xoşbəxt imişəm bir zaman, Allah” şeirində əsas ifadə etdiyi məna
budu. Dünəndə qalmış rahatlığa, sevgiyə və nəhayət, xoşbəxtliyə görə ağrı,
sızıltı. Şeir müxtəlif, bir az da qəribə assosasiyalar doğurur.
Sanki şair küsəyən, nazlı sevgilisinin ürəyini bu cür orijinal yolla ələ alır.
Və o xoşbəxtlik “bir zaman” yox, elə dünən yaşanıb. Sadəcə, bu gün aradan
küləklər əsdiyi üçün, o istilik azaldığı, sərinləşdiyi üçün Aşiq təlaş keçirir.
Və küləkləri tez qovub xoşbəxtliyini davam etdirmək istəyir. Bundan effektiv nə
ola bilər ki?!
...Lakin
şeirin digər üstünlüyü insan psixologiyasının, münasibətlərinin
fəlsəfi tərəflərini açmasıdı. Adam sevəndə adicə su içmək, gündəlik işlər,
məişət, yer, göy, torpaq, hamısı, hər şey səadət saçır, sevinc qoxuyur. Amma
bütün bunları müqayisədə daha yaxşı anlayırsan. Dünənin varlığını, bu günün
yoxluğu ilə tutuşduranda fərqi hiss edirsən. Yerdən göyə qədər fərqi! Və onda
sızıldayıb, “Görəsən, heç bir də olarmı yenə?” – düşünüb, fikir çəkməkdən başqa
yolun qalmır. Bir də həsrəti qarğamaqdan! “Dilin quruyaydı sənin, ay həsrət”
söyləməkdən...
...Yaxşısı
budu, qədirbilən ol, xoşbəxtliyini tanı, səadət çətirini bu gün... Bərk tut!
Sabah “nə xoşbəxt imişəm bir zaman, Allah!” – deməməyin
üçün!
Əli
Kərim: “...heç bir də olarmı yenə!?”
Nə xoşbəxt imişəm bir
zaman, Allah,
Xəbərim olmayıb bu
səadətdən.
Nə xoşbəxt
imişəm,
nə xoşbəxt,
xoşbəxt!
Bu gün eşitmişəm bunu
həsrətdən.
Niyə yazmamışam o
zaman, Allah,
Əlimə qələm də gəlməyir
indi.
De, niyə aradan küləklər əsir?
Aramız, de, niyə belə sərindir?
İçdiyim o su da səadət
imiş,
İşə getməyim də,
qayıtmağım da.
Ona baxmağım da
xoşbəxtlik imiş,
Onu yuxusundan
ayıltmağım da.
Dünya başdan-başa
səadət imiş,
Mənsə bu dünyanın
qoynundayammış,
Dünya fırlanırmış
sevinc gücüylə,
Bəs indi nə olub belə
dayanmış?
Göylər səadətin çətiri
imiş,
Torpaq da səadət
məhvəri imiş.
Gecələr toranlı vüsal
məskəni,
Hər səhər,
ruhumun səhəri
imiş.
Dilin quruyaydı sənin,
ay həsrət,
Sən bu gün könlümü
tarımar etdin.
Ya bunu vaxtında
deyəydin mənə,
Ya da ki lal olub heç
dinməyəydin.
Dünya başdan-başa
səadət imiş,
Görəsən, heç bir də olarmı yenə?
Dünya başdan-başa nə
imiş dedin?
Dünya başdan-başa nə
imiş, de nə?!
İki qəlb
arzusu
Niyyətinə, arzuna doğru getdiyin yolda qarşına maneələr çıxırsa,
rəqabət hiss edirsənsə, daha da güclü, inadkar olursan. Şübhəsiz, əgər iradən
yerindədisə, qorxaq deyilsənsə.
...Rəqabət duyğusu sevgini şiddətləndirib, artırıb, uzunömürlü edə
bilər (əgər sonu qalibiyyətinlə bitsə...). Əksinə olması da mümkündü...
Bəzən məhz bu məqamda insanın xarakteri, iç dünyası açılır, üzə çıxır.
Sakit yaşadığın yerdə qəzaya düşürsən, başını itirirsən, ürəyinlə düşünməli
olursan...Yəni vurulursan! Başqa söz eşitmək də istəmirsən, heç bir fəlsəfə,
qanun, məntiq işləmir burda. Sənin olmalıdı, vəssalam! Özü də ömürlük. Hər halda
indi bu fikirdəsən!
Və birdən... Vay-vay-vay. Rəqibin varmış. Əgər düşünürdünsə ki, “saf
su” səndən savayı heç kimə lazım deyil və onu rahat-rahat başına çəkəcəksən,
yanılırdın. Tez tərki-silah eləməlisən düşməni... Hay-küy salırsan. Əli Kərim
“İki sevgi” şeirində qopardığı hay-küyə bənzər!
Əsərin
qəhrəmanı gözəl qızı sevir. Amma başqa birinin də bu xanıma məhəbbət
bəsləməsindən xəbərdardı. Və nədənsə onun rəqibinin daha yetkin, daha yaşlı
obrazı təsəvvürdə canlanır. Kabab üstən sərin suyun ləzzətini
adiləşdirmiş, şən mağarda işıqlardan yaranan yaraşığı kifayət qədər görmüş adam
gəlir göz önünə. Amma onun məhz sevgiyə də bu cür baxmasını, belə sevməsini kim
ayırd edə bilər?! Yalnız iki qəlb arzusu olan Qadın. Şeirin qəhrəmanı isə bir
növ yol göstərir xanıma, gözünü açmağa çalışır. Hansısa mənada onu başa düşmək
olar, amma hansısa mənada yox. Məgər öz sevginin böyüklüyünü sübut etmək,
göstərmək üçün onu başqaları ilə müqayisə etməyə lüzum varmı?! Qəlbindəki
hissin ucalığını anlatmaq naminə rəqibini aşağılamağa nə ehtiyac?! Məhz belə
edir aşiq, bütün şeir boyu özünün saflığını, duyğularının zərifliyini bu
yollarla çatdırır. Lakin şeirdəki rəqabət mövzusunu bir kənara qoysaq, aşiqin
sevgi etirafları hədsiz incədi, orijinaldı: Mən səni sevirəm! Susuzluğun od
vurub köz kimi yandırdığı dodaq su sevən kimi! İynənin ucu boyda işığa həsrət
qalan göz işıq sevən kimi! Səda kimi, Səs kimi, Qüdrət
kimi!
...Və
“azca” ürəyi olan xanımın bu cür həssas, kövrək sözlərə, belə dərin sevgiyə
etinasızlığı qeyri-mümkündü. Əslində, ürəyində bu cür məhəbbət gəzdirən və onu
ifadə etməyi bacaran adam nədən qorxur, niyə zəiflik göstərir,
anlamıram.
...Axı
rəqibə qarşı ən yaxşı silahın da elə Sevgidi! Sən ürəkdolusu Sev! Daha heç nə
demirəm! Nöqtə, nöqtə və nöqtə.
Əli
Kərim: “Daha
heç nə demirəm...”
Gözəl
qız, sən saf susan,
İki
qəlb arzususan.
Mən
səni sevirəm
Susuzluğun
od vurub köz kimi yandırdığı
dodaq su sevən kimi.
O isə
səni sevir
rahatca bardaş qurub,
– Kabab
üstdən sərin su pis olmaz – deyən kimi
Gözəl
qız, sən işıqsan,
Yurduma
yaraşıqsan.
Mənsə
səni sevirəm
iynənin ucu boyda
İşığa
həsrət qalan göz işıq sevən kimi
O isə səni sevir
Bir şən mağarda, toyda,
İşıqlardan yaranmış yaraşıq sevən kimi.
Danış, ucalsın səsin,
Qısılmasın nəfəsin.
Mən ki
səni sevirəm
Bakıdan,
Daşkəsəndən
Gələn
bir səda kimi,
Səs kimi,
Qüdrət kimi
O
isə səni sevir,
Gizli
deyil ki səndən,
Bir
otaq küncündəki qəmli sükunət kimi.
Bu mən, bu o, bu da sən,
De görək nə deyirsən!
Amma yaxşı fikir ver bu iki məhəbbətə.
Daha heç nə demirəm
Nöqtə, nöqtə və nöqtə.
çap et