525.Az

Tanıyaq və tanıdaq: Sevər Şəhabi


 

Tanıyaq və tanıdaq: <b style="color:red">Sevər Şəhabi </b>

Əziz oxucular, "525-ci qəzet"də "Günümüzün Güney Azərbaycan ədəbiyyatı - Poeziya" adlı guşə açılıb.

Guşədə İran İslam İnqilabından (1979) sonra ədəbiyyata gəlmiş, Güney Azərbaycanda 1960-cı ildə və daha sonra doğulub boya-başa çatmış və sənətdə öz sözünü demiş Güney şairlərinin arasında heç bir fərq qoymadan, incə və həssas ruhlarına toxunmadan, yaratdıqları möhtəşəm poeziya örnəklərini incələmədən onların ana dilində fərqli janr və üslublarda qələmə aldığı şeir və poemalara, yaxud da həmin əsərlərdən müəyyən hissələrə yer verəcəyik.

Bu əsərlər günümüzün Güney ədəbiyyatında baş verən yeniliklərin, ədəbi prosesin incəliklərini bir az da yaxından izləmək, həyata, insanlığa, yazarların ictimai-siyasi və milli məsələlərə baxışlarını öyrənmək baxımından diqqətəlayiqdir... 

Türkiyənin ünlü filosof-yazarı Cəmil Meriç "Qərb kültürün vətənidir, Şərq irfanın. Nə Qərbi tanıyırıq, nə Şərqi, ən az tanıdığımız isə özümüz..." deyirdi.

Güney Azərbaycanda son çağın dinamik inkişaf edən ədəbiyyata, özəlliklə poeziyaya nəzər saldıqda burada yaşayan xalqın özünəməxsus kültürü, ədəbiyyatı, kitab mədəniyyəti, sözyaratma qüdrətinin nə qədər yüksək olduğu yansıyır.

Möhtəşəm mədəniyyət yaradan bir xalq, susmayan dili, özünü, kimliyini, tarixini öyrənmək istəyən şairləri olan xalq isə dünya tarixindən heç vaxt silinmir, əbədiyaşarlıq qazanır...

Beləliklə, özümüzü, Güneyimizi daha yaxından tanımaq, həm də daha çox sevmək üçün, dəyərli yazarların yaratdıqları bənzərsiz poetik dünyanın qapıları üzünüzə açılır, əziz oxucular!



Esmira FUAD
Filologiya elmləri doktoru

Sevər ŞƏHABİ

1983-cü ildə Təbrizdə dünyaya göz açıb. Təbrizi oxullarında təhsil alıb. Aşıq ədəbiyyatı, etimologiya, habelə mifologiya elmləri üzrə araşdırmalar aparıb. Bu elm sahələri ilə bağlı bir sıra çalışmaları vardır. Günümüzədək "Elə-belə" və "Sən adla" adlı iki kitabı işıq üzü görüb.

Doğulmuşam

Ay oğluyam, ulduzların
Qucağında doğulmuşam.
Günəş üzlü şamanların,
Ocağında doğulmuşam.
Tomris dərib, Manas əkib,
Göbəyimi uyğur tikib,
Savalanda ağrı çəkib,
Şah dağında doğulmuşam.
Simqəsiyəm oğuzların,
Kabusuyam domuzların,
Haray çəkən qopuzların
Çanağında doğulmuşam.
Azəriçi bilsin işin,
Çəkməlidir tamah dişin,
Sümer yazan "Bilqəmis"in
Varağında doğulmuşam.
Sən ağlama Xudafərin,
Göstərəcək, türk hünərin,
Qılınc onun, baş Sevərin,
Tam çağında doğulmuşam.

***

Oğuz xanın bədöv, qır ayğırını
Bir də yəhərləyib sürsəm ölmərəm.
Çapıb yağmalasam, kafər elləri,
Əski sərhədlərə ərsəm, ölmərəm.

Parlaq ulduzumu, Ay qucaqlasa,
İtin qulağını, qurd qulaqlasa,
Qılıncın qınını əl daraqlasa,
Leş üstünə leşi sərsəm, ölmərəm.

Alqışımı alsam Kübəy xatından,
Minlərcə xaçlını, sallam atından,
Yaşıl Qarabağın bağ-bağatından,
Bir qucaq gül-çiçək dərsəm, ölmərəm.

Dovşan yuxusundan oyana bilsəm,
Çinin divarına dayana bilsəm,
Özüm öz qanıma boyana bilsəm,
Toprağa borcumu versəm, ölmərəm.

Bir də işıq salsa Ay Kəlbəcərə,
Azadlıq nəğməsi düşsə şəhərə,
Minlərcə güllə də dəysə Sevərə,
Turan adlı ölkə görsəm, ölmərəm.

Baş təcnislər

1

Səhər-səhər nə gəzirsən bu dağda,
Qaş-gözünə vəsmə-sürmə yaxan qız.
Süsən-sünbül, qərənfillər içində,
Könlüm evin yandırıban yaxan qız.

Bu dağlarda cığır gözəl, yol gözəl,
İstədiyin gül-çiçəyi yol, gözəl,
İzin versən öpüm bircə yol, gözəl,
Məst eylədi gözlərimi yaxan, qız!

Dodaqların hər kirazdan aldı, yar,
Naz eyləmə, gəl könlümü aldı, yar,
İlhamını Sevər səndən aldı, yar,
Söylə, sənə şah qız deyım, ya xan qız!

2

Gözəl gülümsəyib, mənə nar atdı,
Söylədi, bilmədim, ay ağa, düşdü.
İstədim ki, narın geri qaytaram
Yalvarıb-yaxarıb ayağa düşdü.

Anladım ki, nədən narın almadı,
Gördüm yanaqları narın almadı,
Soyuq dodaqlarım narın almadı,
Dil ağzında qaynar ayağa düşdü.

Qorxdum dodaqlarım yanıb əriyə,
Oldum ömür boyu ona ər-yiyə,
Sevər dadanmışdı şirin əriyə,
Səsi qalınlaşıb ayağa düşdü.

Dodaqdəyməz

Qartal qanadlanar, qızıl qayadan,
Qırqını qaldırar, qarı qazanda.
Qılınc qında qaynar, qaz qazançada,
Qırlı qəzil qaynar qarı qazanda.

Qarda qarıldayar qara qarqalar,
Qızqın qənarələr qışda, qarğalar,
Qasırğa qaxlara, qat-qat qar qalar,
Qaxlarda qarıxar, qarı qazanda.

Qalay qantar ilə, qızıl qıratla,
Sevər qatır ilə, qızlar Qıratla,
Qadın qartıyanda qıçın qır atla,
Qalsan qaynadacaq qarı qazanda.

***
 
Gözlərimiz yığışıb
Dodağımız qaçardı.
Qaqqıltımız qovzanıb
Kəklik kimi uçardı.
Əl çalaraq dizlərə,
Göz görəki ölərdik.
Ölənlərin halına
Bir dönə də gülərdik.
Ağlayanlar duydular
Kefimizin damağın,
Ağı deyib öpdülər
Ağzımızın qabağın.
Ağınmış dodaqları
Yaraşdırdılar bizə,
Anti gülüş virusun
Bulaşdırdılar bizə.
Kədərləri dərd ilə
Micovlayıb yedik biz,
Gülüşlərə əl edib
"Gülə-gülə!" - dedik biz.

 





22.01.2021    çap et  çap et