“525-ci qəzet”in 27 aprel sayında nələr var? - ANONS
Müəllimlərə metodik dəstək keyfiyyət və inkişaf üçün vacib şərtə çevrilib
Güney ziyası: Sədyar Vəzifə Eloğlu
...Gözlük gözlərimin əl ağacıdır, Gözlüyüm qoymur ki, yıxıla gözüm. - Elxan Yurdoğludan poetik nümunələr
Haqqımızda
|
Əlaqə
|
Mobil versiya
|
Köhnə 525
|
Əsas səhifə
Bütün xəbərlər
Siyasət
Sosial
İqtisadiyyat
COP29
Mədəniyyət
İdman
Dünya
Qarabağ
Ədəbiyyat
Digər
Şəhidlər-qazilər
"525" - 30
Ədəbi köşk: Nə var, nə yox?
Müsahibə
Region
Rəsmi
Şou-biznes
525-ci qəzetə yubiley təbrikləri
"525" - 25
Faydalı
Media
Turizm
Maraqlı
Təhsil
Texnologiya
Son xəbərlər
26 Aprel 2024
23:42
"Əl-Hilal" ardıcıl 21-ci qələbəsini qazandı
23:36
Ağdamda Minalardan və partlamamış hərbi sursatlardan təmizləmə üzrə İşçi qrupun iclası keçirilib
23:24
Türkiyədə keçirilən beynəlxalq festival Bakıda da təşkil olunacaq
23:18
Moskvanın mərkəzində 9 may günü spirtli içkilərin satışı məhdudlaşdırılacaq
23:05
Aşıq sənətinə yeni töhfə
22:51
İraq Kürdüstanında qaz yatağı atəşə tutulub, ölənlər var
22:39
Səudiyyə Ərəbistanı Həcc ziyarəti ilə bağlı dünya zəvvarlarına müraciət edib
22:27
"Liverpul" 48 saat ərzində yeni baş məşqçisini açıqlayacaq
22:05
Monteneqro Baş nazirinin müavini: Azərbaycanla əlaqələrə böyük önəm veririk
22:00
“525-ci qəzet”in 27 aprel sayında nələr var? -
ANONS
21:57
PSJ hücumçusunu satdı
21:34
Hindistan və Azərbaycan tekstil sahəsində əlaqələri gücləndirir
21:26
Dünyanın ən gözəl ölkələrindən birində işləmək istərdinizmi?
21:17
Prezident İlham Əliyevin Almaniyaya işgüzar səfəri başa çatıb
21:14
Çadın ABŞ qüvvələrini ölkədən çıxaracağı
iddia edilir
21:00
Müəllimlərə metodik dəstək keyfiyyət və inkişaf üçün vacib şərtə çevrilib
20:50
Azərbaycan Prezidenti və Almaniyanın Kansleri birgə mətbuat konfransı keçiriblər -
YENİLƏNİB 1
20:48
İranda avtomobilə PUA hücumu nəticəsində 2 nəfər ölüb
20:31
Nigeriyada 8 silahlı dəstə üzvü öldürülüb
20:29
Azərbaycan cüdoçusu Avropa çempionu olub
20:22
İlham Əliyevin Ştaynmayer ilə geniş tərkibli görüşü olub -
YENİLƏNİB - 2
20:16
Çin alman səfiri XİN-ə çağırıb
20:08
Prezident İlham Əliyevin Almaniya XİN rəhbəri ilə görüşü olub -
YENİLƏNİB
20:00
Güney ziyası: Sədyar Vəzifə Eloğlu
19:53
İsveç Latviyaya ordu göndərəcək
19:53
Prezident İlham Əliyevin BƏƏ-nin sənaye və qabaqcıl texnologiyalar naziri ilə görüşü keçirilib -
YENİLƏNİB 1
19:48
ABŞ Qəzzanın şimalına humanitar yardım göndərib
19:43
"Düşen əzələ distrofiyası xəstəliyinə yanaşmada müasir yeniliklər" adlı seminar keçirilib
19:33
Rusiya: ABŞ Ukraynadakı münaqişəni qəsdən uzadır
19:20
Xatirə Rəhimbəylinin yaradıcılıq gecəsi keçirilib
19:18
Dəri xərçənginə qarşı ilk peyvənd sınaqdan keçirilir
19:16
Zelenski orduya Dəstək Qüvvələrinin komandirini vəzifəsindən azad edib
19:08
Azərbaycan və Almaniya prezidentlərinin təkbətək görüşü olub -
YENİLƏNİB
19:00
...Gözlük gözlərimin əl ağacıdır, Gözlüyüm qoymur ki, yıxıla gözüm. -
Elxan Yurdoğludan poetik nümunələr
18:55
Nazir mayda vətəndaşları qəbul edəcək
18:44
Şəki -Zaqatala Regional Təhsil İdarəsi üzrə birinci sinfə qəbulla bağlı 32 alternativ qeydiyyat mərkəzi yaradılıb
18:36
BDU məzunları dövlət qulluğu imtahanlarında ən yüksək nəticə göstəriblər
18:30
“Yaşıl iqtisadiyyat, rəqəmsal Azərbaycan” – UNEC-də ictimai müzakirə
18:28
Azərbaycanla Ermənistan arasında 28 sərhəd dirəyi quraşdırılıb
18:20
Bu məktəblərə şagird qəbulunda yenilik
18:16
ABŞ gəmisi Qəzza zolağında lövbər salıb
18:13
Zəngilan və Laçında birinci sinfə qəbulla bağlı alternativ qeydiyyat mərkəzləri fəaliyyət göstərəcək
18:11
Mahir Emrelidən Azərbaycan cüdoçularına dəstək
18:07
Nazir müavini “Maarifçi” tələbə-məzun təcrübə proqramının iştirakçıları ilə görüşüb
18:05
Cənubi Kaliforniya Universitetində buraxılış mərasimi ləğv edilib
18:00
Biz rəqs edə bilirikmi? -
Əlisəfdər Hüseynov yazır
17:54
Qazaxıstanın Baş Qərargah rəisi Azərbaycan HHQ-nin komanda məntəqəsində olub
17:23
İlham Əliyev Berlində XV Petersberq İqlim Dialoqunun Yüksək Səviyyəli Seqmentində çıxış edib -
YENİLƏNİB-5
17:00
Hər şey sülh müqaviləsinə doğru -
Sosial şəbəkədə yazılanlar
16:40
Kəmaləddin Heydərov Göygöl şəhərində vətəndaşları qəbul edib
16:29
Musiqi və incəsənət məktəblərinə şagird qəbulu ilk dəfə elektron qaydada aparılacaq
16:00
Qarış-qarış Zəfər
15:58
Azərbaycan kubokunda nominal meydan sahibi bilindi
15:44
Azərbaycan Prezidenti: Biz istənilən ölkə kimi media məkanımızı xarici neqativ təsirdən qorumalıyıq
15:39
Kamran Əliyev Ağdaşda vətəndaşları qəbul edib
15:27
Prezident İlham Əliyev: COP29 qarşıdurma arenası olmayacaq
15:20
Azərbaycan Ordusunda bu il qəsdən adam öldürmə və intihar hadisələri azalıb
15:11
İlham Əliyev: Azərbaycan ilə Ermənistan arasında gedən sülh danışıqlarını yüksək qiymətləndiririk
15:08
Azərbaycan Prezidenti: Artıq 6 min keçmiş köçkün öz dədə-baba torpağına qayıdıb
15:07
Prezident İlham Əliyev: Sülhə nail olmaq üçün çox yaxşı fürsətlər var
15:05
Şolts: COP29-un uğurla keçəcəyinə inanıram
15:00
Səssiz dünyanın balaca sakinləri
14:55
2024-cü ilin büdcə xərclərinin 40, cari xərclərin 70 faizi sosial yönümlüdür
14:48
Olaf Şolts: Almaniya Azərbaycan və Ermənistana sülh yolunda dəstək göstərməyə hazırdır
14:42
XİN-in mətbuat katibi BDU-nun Jurnalistika fakültəsində olub
14:40
Prezident İlham Əliyev və Kansler Olaf Şoltsun Berlində geniş tərkibdə görüşü başa çatıb -
YENİLƏNİB
14:31
Bakı Ali Neft Məktəbində MBA ixtisasları üzrə qəbul sayı artırılıb
14:28
Şahruddinin komandası "Qalatasaray"a qarşı
14:23
“UNEC alimlərindən kitab tövsiyələri”
14:19
Berlində Azərbaycan və Almaniya liderlərinin təkbətək görüşü başa çatıb -
YENİLƏNİB
Son xəbərlərin davamı »
Tale mif kimi
Yazar
Oxunub:
1724
dəfə
a
-
A
+
13.12.12 15:40
Rüstəm KAMAL
Filologiya elmləri doktoru, Bakı Slavyan Universitetinin professoru
(
Professor
Vilayət
Quliyevin
60
yaşına
)
Zəngin
ictimai
-
siyasi
fəaliyyəti
,
Azərbaycan
dövləti
qarşısında
xidmətləri
,
intensiv
elmi
yaradıcılığı
,
bədii
tərcümələri
onu
çağdaş
Azərbaycan
tarixinin
və
mədəniyyətinin
dəyərli
fiqurlarından
birinə
çevirmişdir
.
Vilayət
müəllim
haqqında
yubiley
yazısı
yazmaq
mənimçün
çətindir
.
Axı
istənilən
azərbaycanlı
adətən
bu
məqamlarda
mütləq
xatirə
diskursundan
yararlanır
.
Xatirə
səbəbkarla
yazı
müəllifinin
doğmalığının
və
yaxınlığının
ifadəsi
və
təsdiqi
olur
.
Təəssüf
ki
,
mənim
yaddaşımda
güclü
xatirə
(
bir
-
iki
epizodik
görüşdən
başqa
)
silsiləsi
yoxdur
.
Məni
danışdıran
Vilayət
Quliyevin
filoloji
yazılarıdı
ki
,
mən
də
ona
istinad
edirəm
.
Onun
sevdiyi
obraz
“
oxunmamış
kitab
”
metaforasıdır
.
Onun
üçün
“
öyrənilməmiş
şəxsiyyətlər
də
oxunmamış
kitablar
kimidir
”
və
təəssüflənir
ki
, “
sətirləri
tədqiqatçı
nəfəsi
ilə
isinməmiş
onlarla
,
bəlkə
də
naməlum
kitablar
qalmaqdadır
”.
O
,
tarixi
şəxsiyyətlərin
tale
obrazını
yaratmaq
üçün
lal
sənədlərin
dilini
də
öyrənibdir
. “
Arxivlərdə
işləyərkən
həm
nazik
,
həm
də
qalın
formulyarlara
təsadüf
etmişəm
.
Sənədin
qalınlığı
və
burdakı
qeydlərin
çoxluğu
onun
sahibinin
diribaşlığından
,
vəzifə
pillələrini
sürətlə
irəliləməsindən
,
səmərəli
fəaliyyətindən
,
cəmiyyətdəki
mövqe
və
əlaqələrindən
xəbər
verir
. ”
Məsuliyyətlə
deyə
bilərəm
ki
,
Vilayət
Quliyev
tarixi
-
kulturoloji
esseistikanın
səviyyəsini
qaldırmış
bir
yazardır
.
Bu
esseistikanın
təməlində
onun
filoloji
,
tarixi
və
bədii
düşüncə
üslubları
birləşir
.
Vilayət
Quliyevin
tarixi
-
epik
poetikasında
üçün
ailə
sülaləsi
önəmli
yer
tutur
(“
İstiqlalçılar
nəsli
”, “
Kazımbəylər
:
iki
əsr
Rusiya
ilə
birlikdə
”, “
Kriçınski
qardaşları
”, “
Bərköz
qardaşları
”
və
b
.).
Mirzə
Kazımbəyin
,
Cavad
xanın
tale
obrazları
ailə
sülaləsi
kontekstində
məna
kəsb
edir
.
Onun
yazılarında
nəsil
-
ailə
sülaləsi
süjetyaradıcı
elementdir
.
Özü
haqlı
olaraq
yazır
: “
Azərbaycanda
ailə
sülaləsinin
tarixi
mütləq
öyrənilməlidir
.
Çünki
Şahtaxtinskilər
,
Cavanşirlər
,
Vəzirovlar
,
Ağaoğlular
,
Ziyadxanovlar
,
Xasməmmədovlar
,
Rəfibəylilər
,
Hacinskilər
,
Mehmandarovlar
,
Şıxlinskilər
,
Talışxanovlar
və
b
.
ailə
sülalələri
Azərbaycanın
son
bir
neçə
əsrlik
siyasi
-
mədəni
həyatı
ilə
sıx
bağlı
olduğundan
onların
tarixi
həm
də
xalqımızın
mürəkkəb
və
dramatik
həyat
yolunun
tarixidir
”.
Əhmədbəy
Ağaoğlunun
taleyini
yazması
Səməd
bəy
Ağaoğlunun
əsərlərini
Bakıda
çap
etdirməsi
həmin
ailə
-
nəsil
instinktindən
gəlir
.
Bu
sülalələrin
talelərini
bir
obrazın
ətrafında
birləşdirir
–
Azərbaycan
.
Bu
yaxınlarda
Bakı
Slavyan
Universiteti
görkəmli
yazıçımız
və
alimimiz
Kamal
Abdullanın
təşəbbüsü
ilə
“
Filoloq
-
100”
seriyasından
V
.
Quliyevin
ədəbiyyat
üzrə
Nobel
mükafatı
laureatlarına
həsr
olunmuş
kitabını
nəşr
olundu
.
Kitabda
belə
bir
qeyd
var
: “
Bizim
hələlik
öz
laureatımız
yoxdur
.
Lakin
gələcəkdə
bu
vəziyyətin
dəyişəcəyinə
inanmaq
istərdik
.
Həm
də
yalnız
mükafatın
bir
hissəsini
bizim
pullar
təşkil
etdiyinə
görə
yox
!
İlk
növbədə
Azərbaycan
türkünün
əqlinə
,
zəkasına
,
yaradıcı
potensialına
inam
hissi
belə
bir
ümidlə
yaşamağa
əsas
verir
”.
Mistikaya
bax
,
elə
onun
dalınca
Kamal
Abdullanın
namizədliyi
Nobel
komitəsində
qeydə
alınır
.
Vilayət
müəllim
bir
müəllif
kimi
araşdırmalarında
heç
vaxt
hakim
rolunda
çıxış
etmir
,
bu
və
ya
digər
personajın
əməllərini
,
tarixi
şəxsiyyəti
ittiham
etmir
,
yəni
bu
gündən
keçmişə
“
emosional
mesajlar
”
göndərmir
.
O
,
özünü
tarixi
hadisələrin
və
proseslərin
iştirakçısı
kimi
aparır
-
təhkiyəsi
ilə
arxiv
qaynaqlarını
“
danışdırmaqla
”
bir
özünəməxsus
gerçəklik
effekti
yaradır
.
O
,
öz
qəhrəmanlarının
taleyini
hekayət
kimi
danışa
bilən
yazıçıdır
.
Tarixi
faktları
təhkiyə
üçün
yararlılığı
içindəki
yazıçılıq
ehtirasından
gəlir
.
Vilayət
Quliyev
güclü
süjet
instinktinə
malikdir
.
Bəlkə
ona
görə
də
bu
əsərlər
belə
oxunaqlıdır
.
İstənilən
tarixi
faktda
,
tale
hadisəsində
“
belletirizm
”
cövhərini
tapa
bilir
.
Vilayət
Quliyevin
esselərinin
dili
bədii
canlılığı
ilə
fərqlənir
:
müxtəlif
təhkiyə
formalarından
məharətlə
istifadə
edir
,
arxiv
materiallarından
qəhrəmanlarının
“
avtobioqrafik
bütövlüyünü
”
yaradır
.
Hətta
süjetlərinə
müəyyən
qədər
“
intriqa
dozası
”
qatır
.
Onun
yüksək
bədii
duyumu
və
peşəkar
yazı
üslubu
araşdırdığı
,
təsvir
etdiyi
dövrün
atmosferini
,
ictimai
-
sosial
münasibətlərin
,
insanların
davranışı
motivasiyasını
anlamağa
imkan
verir
.
Yadımdadır
,
Universitetdə
müəllimim
deyirdi
ki
,
əgər
bir
alim
tarixdən
darıxdırıcı
yazırsa
,
deməli
,
o
pis
alimdir
.
Fikrimcə
,
Vilayət
Quliyev
tarixi
şəxsiyyətlərimizdən
ona
görə
bu
qədər
maraqlı
və
canlı
yazır
ki
,
qəhrəmanlarının
taleyinə
inanır
və
taleləri
yenidən
yaşayır
.
Onun
qələmində
bu
talelər
həm
də
özünüdərk
formasına
çevrilir
.
Yalnız
müəlliflə
personajın
vəhdətində
tarixi
düşüncə
həqiqəti
mümkündür
.
O
,
qəhrəmanlarının
taleyini
,
ana
dilini
,
türk
millətinin
tarixini
patriotik
sevgi
ilə
araşdırır
və
yazır
.
Öz
tarixini
belə
sevən
adam
heç
vaxt
başqa
,
yad
tarixlərin
girovuna
çevrilə
bilməz
.
Onun
araşdırmalarında
və
esselərində
ədəbiyyat
və
mədəniyyət
tariximiz
şəxsiyyətlər
tarixi
kimi
canlandırılır
və
təqdim
olunur
.
Əslində
Vilayət
müəllim
“
şəxsiyyət
mifləri
”
yaradır
.
Tale
mifi
yazılarının
adlarında
əksini
tapır
: “
Talelərin
qəribə
kəsişməsi
”, “
İsa
Sultan
Şahtaxtınskinin
qəribə
həyatı
”. “
Hər
bir
mədəniyyət
öz
şəxsiyyət
miflərini
yaradır
.
Tarixin
kritik
məqamları
yeni
miflərin
yaranma
nöqtələridir
...
Tarixi
şəxsiyyətin
bütövlüyü
yalnız
mifdə
təzahürünü
tapır
.
Bu
bütövlüyün
simvolik
ifadəsi
,
əlbəttə
,
Tale
obrazıdır
.
Y
.
Qolosovker
deyirdi
ki
,
Tale
“
mənim
ömrümün
mifidir
”.
Vilayət
müəllimin
artıq
öz
ömrü
və
şəxsiyyəti
mifə
çevrilməkdədir
...
Bizi Facebookda izləyin
Müəllifin digər yazıları
Müharibənin qadın üzü - Rüstəm Kamalın yazısı
25.01.21
Ömrün və Sözün sual macalı
Qiymət xanım Məhərrəmlinin sözünü, yaddaşım məni çaşdırmırsa, ilk dəfə 1996-cı ildə eşitmişəm və görmüşəm. Sonra ara-sıra Bakıda, Şəkidə, Borçalıda tədbirlərdə rastlaşmışıq, hal-əhval
21.12.18
Ömrün qutsal mənası
Bilmirəm, təsadüfdür, yoxsa nəşriyyatın, müəllifin seçimi belə olub: kitablarının üz qabığındakı şəkillərdə Rafiq müəllim həmişə gülümsəyir. Bir şirin, istiqanlı, kişi şəxsiyyətindən və
06.03.17
Muxtar Kazımoğlu: obrazın bütövlüyü
22.06.15
İsa Muğanna: Ün və İşıq məqamı
14.10.13
Əsas səhifə
Bütün xəbərlər
Siyasət
Sosial
İqtisadiyyat
Kriminal
Mədəniyyət
İdman
Şou-biznes
Ədəbiyyat
Çap versiyası
© 2012-2024 525.AZ Müəllif hüquqları qorunur.
Sayt Mozilla Firefox, Google Chrome, Opera və Internet Explorer ver. 7.x ilə tam dəstəklənir. Məlumatdan
istifadə etdikdə istinad mütləqdir.