Tarixin faciəli və ibrətamiz əhvalatları - Telman Orucov yazır
Böyük Qayıdışın yeni səhifəsi: Şuşaya yollanan köç karvanı
Fərz et ki, sən yoxsan... - Türkan Turan yazır
Mir Cəfər Bağırov kim idi? - Xalq yazıçısı Elçin yazır
Haqqımızda
|
Əlaqə
|
Mobil versiya
|
Köhnə 525
|
Əsas səhifə
Bütün xəbərlər
Siyasət
Sosial
İqtisadiyyat
COP29
Mədəniyyət
İdman
Dünya
Qarabağ
Ədəbiyyat
Digər
Şəhidlər-qazilər
"525" - 30
Ədəbi köşk: Nə var, nə yox?
Müsahibə
Region
Rəsmi
Şou-biznes
525-ci qəzetə yubiley təbrikləri
"525" - 25
Faydalı
Media
Turizm
Maraqlı
Təhsil
Texnologiya
Son xəbərlər
20 May 2024
23:30
Tarixin faciəli və ibrətamiz əhvalatları -
Telman Orucov yazır
23:00
Böyük Qayıdışın yeni səhifəsi:
Şuşaya yollanan köç karvanı
21:50
Türkiyədə İran Prezidentinin faciəvi ölümü ilə əlaqədar birgünlük matəm elan edilib
21:47
COP29 Sədrliyinin nümayəndələri ilə görüş keçirilib
21:34
Pentaqon Rəisiyə məxsus helikopterin qəzaya uğramasında ABŞ-ın əli olmadığını açıqlayıb
21:27
Hidayət Heydərov dünya çempionu oldu
21:16
Hindistanda "yüksək temperatur" xəbərdarlığı
21:09
Bakıdakı səfirlikdə İran Prezidentinin həlak olması ilə bağlı matəm kitabı açılacaq
21:00
Fərz et ki, sən yoxsan... -
Türkan Turan yazır
20:56
İranın müvəqqəti XİN başçısı nazir müavinləri şurasının iclasını keçirib
20:54
Əvəzedicilər Liqasında çempion oldular
20:39
Ərdoğan Prezident İlham Əliyevə zəng edib
20:23
Braziliyada daşqınlar nəticəsində ölənlərin sayı 155-ə yüksəlib
20:17
İranda prezident seçkilərinin keçiriləcəyi tarix açıqlanıb
20:12
İordaniya Kralı: Qəzzada dərhal və daimi atəşkəs əldə edilməlidir
20:00
Mir Cəfər Bağırov kim idi? -
Xalq yazıçısı Elçin yazır
19:59
Azərbaycan və Gürcüstan XİN-ləri arasında siyasi məsləhətləşmələrin növbəti raundu keçirilib
19:49
QHT rəhbərləri İranın Azərbaycandakı səfirliyinin binası önünə gül dəstələri düzüb
19:34
Nəfis, zəngin və unikal dizaynlı qədim
Qarabağ xalçaları
19:00
Tarixin sənətdəki üzü -
Rəvan Cavid yazır
18:35
Almaniyada daşqınlar:
1 nəfər ölüb
18:30
Yaxşı adamların qədrini bilin
18:29
Sahibə Qafarova Latviya Seyminin sədri ilə görüşüb
18:24
Mincivan qəsəbəsinə ilkin olaraq 3 146 nəfər köçürüləcək
18:12
Cənubi Afrikada çökən binada ölənlərin sayı
33-ə çatdı
18:00
Rusiyadan böyük müharibə xəbərdarlığı
17:41
Elektrik şəbəkələrinin mühafizə zonalarında işlərinin aparılmasına dair tələblər müəyyənləşib
17:26
Ədliyyə Nazirliyinin məhkəmələrlə bağlı bir çox səlahiyyəti Məhkəmə-Hüquq Şurasına həvalə edilib
17:10
İqtisadiyyat nazirinin vətəndaş qəbulunun vaxtı dəyişdirilib
17:01
Prezident müddətli həqiqi hərbi xidmətə çağırışla bağlı sərəncam imzalayıb
17:00
Multikultural təhlükəsizlik konsepsiyasına yeni töhfə
16:59
Qeyri-sabit, yağıntılı və küləkli hava ötən illərin may ayı ilə müqayisədə daha çox müşahidə olunub
16:54
Qarabağ Universitetinə rektor təyin edilib
16:51
Dövlət Komitəsinin sədr müavini telekanalları tənqid edib
16:42
İsrail şirkətləri Qarabağdakı sənaye parklarında investisiya layihələrinə dəvət edilib
16:39
Emin Əmrullayev Dünya Təhsil Forumunda iştirak edir
16:36
Uşağı şəxsiyyət kimi necə yetişdirə bilirik? -
Sosioloqdan açıqlama
16:18
İsrail şirkətləri Qarabağdakı sənaye parklarında investisiya layihələrinə dəvət edilib
16:16
Muxtar Babayev Latviya Seyminin sədri ilə COP29-a hazırlığı müzakirə edib
16:00
Azərbaycan Elmlər Akademiyasının Nizamnamələri -
İsa Həbibbəyli yazır
15:58
Ali Koçdan Dursun Özbeyə cavab
15:42
Lisey və gimnaziyalara qeydiyyat başlayıb
15:31
UNEC Orhun Mübadilə Proqramı çərçivəsində bir sıra türk universitetləri ilə əməkdaşlıq edir
15:29
Tayvanda deputat parlament sənədlərini götürərək qaçıb
15:22
Latviya Prezidenti COP29-da iştirak edəcək
15:16
"Regionda sülh üçün tarixi imkanlar yaranıb" -
İlham Əliyev
15:13
Boliviya, Venesuela və Kubadan
İrana dəstək mesajı
15:12
Ayvalıkdan Datçaya qədər - Türkiyənin gözəl Ege sahillərini kəşf edin
15:06
"Azərbaycan Tayvanın müstəqilliyini tanımır" -
XİN
15:03
“Rəqəmsal bacarıqlar” təmayüllü 10-cu siniflərə qəbul üçün qeydiyyat müddəti uzadılıb
15:00
"Populyarlıq sarıdan mənim qədər şanslı sənətçi olmayıb"
14:54
“Rəqəmsal bacarıqlar” təmayüllü 10-cu siniflərə qəbul üçün qeydiyyat müddəti uzadılıb
14:52
Xankəndiyə prokuror təyin edilib
14:43
İndoneziyada vulkan püskürməsi:
7 şəhər boşaldılıb
14:41
BMTM və İbn Haldun Universiteti arasında əməkdaşlıq haqqında Anlaşma Memorandum imzalanıb
14:30
İqtisadiyyat İnstitutunun ekspertləri Şamaxı rayonuna investisiyaların cəlb olunması ilə bağlı tədqiqat aparırlar
14:28
Fransa ordusunu Yeni Kaledoniyaya yerləşdirib
14:23
BDU-da Buxarest Universiteti ilə əməkdaşlıq məsələləri müzakirə olunub
14:19
Latviya Bakı ilə İrəvan arasında sülhün əldə olunmasında maraqlıdır
14:16
UNEC Orhun Mübadilə Proqramı çərçivəsində bir sıra türk universitetləri ilə əməkdaşlıq edir
14:09
Hindistanda ümumi seçkilərin 5-ci mərhələsi başlayıb
14:04
Macarıstan Aİ-də xarici agentlərlə bağlı qanunların tətbiqini təklif edəcək
14:03
Bu gün TÜRKÜNİB-ın qarşısında çox böyük vəzifələr dayanır
14:00
Ədəbi köşk:
Nə var, nə yox?
13:58
Pakistanda qızlar məktəbinə bomba hücumu
13:57
“Lifttəmir” İstehsalat Birliyində nöqsanlar aşkarlanıb
13:54
Bakıda yaşayış binasında yanğın olub
13:51
Artilleriya bölmələrinin döyüş atışlı taktiki təlimi başa çatıb
13:50
Tramp Putinin Çinə səfərini şərh edib
13:48
Əli Əsədov İranın Birinci vitse-prezidentinə başsağlığı verib
Son xəbərlərin davamı »
Bu, bir daha təkrar olunmamalıdır!..
Yazar
Oxunub:
2337
dəfə
a
-
A
+
25.09.12 01:41
Şakir YAQUBOV
Yaddaşımın küncündən
...
Var
da
belə
bir
məsəlimiz
:
Zalım
oğlu
,
göndərir
məni
gedər
-
gəlməzə
,
adımı
da
qoyur
yarıtmaz
.
Belədə
bəlkə
dözülməlidir
bu
məsəl
:
necə
deyərlər
,
nədirsə
odur
.
Ancaq
çox
vaxt
bu
məsəlin
ifadə
etdiyi
vəziyyətin
çıxılmazlığı
adamı
dəli
eləyir
:
heç
yana
nə
səsin
çatır
,
nə
ünün
yetir
.
Bu
yaşımda
çıxılmaz
vəziyyətlərə
az
düşməmişəm
,
amma
ümumən
1990-
cı
ilin
20
yanvarından
sonrakı
ilk
günlərin
və
həftələrin
çıxılmazlığını
heç
nə
ilə
müqayisə
eləyə
bilmirəm
.
Bu
,
bəlkə
də
onunla
bağlıdır
ki
, “
Dövlətin
,
hökumətin
öz
vətəndaşına
güllə
atacağı
ağlabatan
deyil
”
düşüncəsi
bizim
“
filoloji
təfəkkürümüz
”
də
(
Aydın
Məmmədov
)
dominant
idi
.
Hərçənd
ən
elementar
məntiqə
görə
,
əgər
üç
yaşlı
uşaq
dolu
tüfəngi
götürüb
atasına
tuşlayarsa
,
şübhəsiz
ki
,
alacağı
,
ən
yaxşı
halda
,
yağlı
bir
sillə
olacaq
və
onda
da
atanı
kimsə
qınamayacaq
.
Biz
hədsiz
dərəcədə
humanizm
eyforiyasına
uymuşduq
və
buna
görə
aldığımız
tərs
sillənin
təsiri
altında
uzun
müddət
sızlayıb
-
sıtqayıb
bir
yana
çıxa
bilmədik
...
lll
“
Kommunist
”
in
növbəti
– 11
fevral
1990-
cı
il
tarixli
nömrəsini
hazırlayırdıq
.
Axşamüstü
redaksiyadakı
işimi
tamamlayıb
“
Kommunist
”
nəşriyyatına
yollanmaq
ərəfəsində
redaktor
əvəzi
Rəfail
Nağıyev
otağıma
gəldi
(
bu
onun
köhnə
şakəri
idi
–
konkret
tapşırığı
olan
işçiləri
yanına
çağırmaz
,
özü
onların
yanına
gedib
işin
gedişini
öyrənərdi
);
nömrə
ilə
bağlı
hansısa
problemin
olub
-
olmadığını
soruşdu
,
hər
şeyin
qaydasında
olduğunu
biləndə
:
–
Axşama
özüm
də
gələrəm
mətbəəyə
, –
dedi
, –
hələ
bəlkə
vacib
bir
material
da
gətirdim
...
Cümləsinin
ikinci
hissəsi
diqqətimi
çəkdi
:
–
Nə
materialdı
elə
?
Heç
vaxt
sərt
ifadə
verə
bilmədiyi
sifətində
,
sadəcə
,
həmin
günlər
üçün
hamıya
xas
olan
bir
ciddilik
vardı
:
–
Mitət
Teymurovicin
yanına
gedirəm
,
deyirəm
bəlkə
ondan
təzə
bir
şey
qopara
bildim
...
“
Mitət
Teymuroviç
”
deyəndə
həmin
anda
o
,
akademik
Midhət
Teymur
oğlu
Abbasovu
nəzərdə
tuturdu
.
Bu
məqamda
Midhət
Abbasov
SSRİ
xalq
deputatı
olaraq
1990-
cı
il
20
yanvar
hadisələrini
araşdıran
deputat
-
istintaq
komissiyasının
sədriydi
,
SSRİ
Ali
Sovetinin
növbəti
sessiyasında
iştirak
etmək
və
başçılıq
elədiyi
komissiyanın
rəsmi
yekun
rəyi
ilə
ölkə
(
SSRİ
)
deputatlarını
tanış
etmək
üçün
gərək
ki
,
elə
bu
axşam
Moskvaya
uçmalıydı
.
Bilirdim
ki
,
Rəfail
müəllimlə
uzun
illərin
dostudurlar
,
bir
-
birilərinə
ərk
edirlər
və
ilin
-
günün
istənilən
vaxtında
qeyri
-
formal
şəraitdə
görüşləri
baş
tutur
.
Budəfəki
görüşün
təşəbbüsçüsünün
kim
olduğunu
bilməsəm
də
,
güman
ki
,
bu
,
qarşılıqlı
bir
maraqdan
doğmuşdu
.
...
Təxminən
axşam
saat
yeddi
üçün
Rəfail
müəllim
birbaşa
mətbəəyə
gəldi
,
əlində
də
güman
elədiyim
vacib
material
yox
ey
,
vacib
materiallar
: “
Mitət
Teymuroviç
”
in
imzaladığı
1990-
cı
il
20
yanvar
hadisələrini
araşdıran
deputat
-
istintaq
komissiyasının
yekun
rəyi
və
həmin
vaxt
uzaqdan
-
uzağa
politoloq
kimi
tanıdığım
Eldar
Namazovun
“
Bu
,
təkrar
olunmamalıdır
!”
adlı
yazısı
.
Buradaca
qəzetçiliklə
bağlı
bir
məqamı
qeyd
etməliyəm
:
indiki
,
hətta
tam
məsuliyyətsizliyi
ehtiva
edən
diffamasiya
haqqında
qanunun
qəbul
edilməsi
üçün
yaxa
yırtılan
zamandan
,
Əlinin
papağının
heç
bir
vicdan
əzabı
çəkmədən
rahatlıqla
Vəlinin
başına
qoyulduğu
dövrdən
fərqli
olaraq
bizim
vaxtımızda
,
xüsusən
də
respublikanın
rəsmən
1
nömrəli
qəzetində
geniş
ictimai
-
siyasi
məna
yükünə
malik
hansısa
hadisə
barədə
sərbəstcəsinə
nəsə
yazıb
çap
etdirmək
,
sadəcə
,
mümkün
deyildi
–
bunun
girovu
partiya
üzvlük
biletin
və
tutduğun
vəzifə
idi
:
birdəfəlik
hər
ikisindən
məhrum
olub
“
bomj
”
a
çevrilə
bilərdin
...
Başqa
sözlə
,
ən
xırda
bir
mətn
də
müvafiq
instansiyalarda
razılaşdırılmaqla
,
rəsmi
informasiya
agentliyi
vasitəsilə
redaksiyaya
daxil
olmalı
idi
və
sən
də
qəzet
(
çi
)
olaraq
aldığın
mətnin
nöqtə
-
vergülünə
əl
vurmadan
onu
bəzən
hətta
qeyd
olunan
səhifədə
verməli
idin
.
Bu
,
adi
günlərin
iş
qaydası
idi
,
indi
isə
üstəlik
,
respublikada
fövqəladə
vəziyyət
hökm
sürürdü
və
həyat
,
fəaliyyət
qaydalarını
da
“
onlar
” –
hərbçilər
müəyyən
edirdilər
, “
onlar
”
isə
,
həmin
dövrdə
Nəsimi
rayonunun
hərbi
komendantı
,
məşhur
avantürist
sovet
-
rus
generalı
Aleksandr
Lebedin
mənə
birbaşa
dediyi
kimi
, “
naplevali
na
naşu
SeKa
,
na
naşu
qazetu
i
na
nas
v
selom
”.
Bax
,
belə
bir
vəziyyətdə
Rəfail
müəllim
yoldaşyana
münasibətindən
istifadə
edərək
çap
olunmaq
üçün
Midhət
Abbasovdan
deputat
-
istintaq
qrupunun
rəyinin
bir
nüsxəsini
və
onun
bir
növ
şərhi
olan
Eldar
Namazovun
məqaləsini
əldə
etmişdi
.
Deputat
-
istintaq
qrupunun
rəyi
makina
yazısı
idi
,
onu
problemsiz
linotipçiyə
,
yığılmağa
verdik
,
məqaləni
isə
Rəfail
müəllim
oturub
vərəq
-
vərəq
tərcümə
elədi
(
yazı
-
pozu
işində
“
russkoyazıçnı
”
olan
müəllif
,
şübhəsiz
ki
,
məqaləni
rus
dilində
yazmışdı
),
mətbəənin
sayılıb
-
seçilən
linotipçilərindən
olan
Niftalı
,
adətən
,
yığılmaq
üçün
əlyazma
halında
bir
cümlə
də
qəbul
etmədiyi
halda
tərcüməni
əlyazmasından
yığdı
,
kifayət
qədər
əziyyət
bahasına
olsa
da
,
hər
iki
materialı
səhifələrdə
–
deputat
-
istintaq
komissiyasının
rəyini
rəsmi
sənəd
kimi
1-
ci
səhifədə
,
Eldar
Namazovun
məqaləsini
isə
hərbi
senzorun
gözünə
girməməsi
üçün
içəri
, 2-
ci
səhifədə
yerləşdirdik
.
Rəfail
müəllimin
tövsiyə
-
göstərişi
ilə
“
Bakinski
raboçi
”
qəzetinin
redaktor
əvəzi
İbrahim
Şükürov
da
,
tərcümə
prosesi
istisna
olunmaqla
,
eyni
işləri
gördü
və
qəzet
səhifələri
çapa
icazə
alınması
üçün
nəşriyyat
direktorunun
iş
otağında
lövbər
salmış
hərbi
senzor
general
Aleksandrova
təqdim
olundu
.
Və
burada
ilişdik
.
Senzor
nəinki
materialların
çapına
icazə
vermədi
,
üstəlik
,
bu
işin
təşkilatçısı
, “
təxribatçı
”
Rəfail
Nağıyevə
daha
30
sutka
həbs
elan
elədi
(
birinci
dəfə
o
,
məşhur
sovet
kino
rejissoru
və
aktyoru
Stanislav
Qovoruxinin
20
yanvar
qırğını
barədə
“
Moskovskiye
novosti
”
qəzetində
dərc
olunmuş
yazısını
“
Kommunist
”
də
Azərbaycan
dilində
çap
etdirmək
istəməsinə
görə
30
sutka
almışdı
).
Deputat
-
istintaq
qrupunun
rəyi
qəzetin
sonrakı
nömrələrindən
birində
,
yolunmuş
,
yəni
hərbi
senzorun
qayçısından
çıxmış
halda
çap
olundu
,
Eldar
Namazovun
məqaləsi
isə
1992-
ci
ilin
yanvarında
çıxmış
“
Mən
şahidəm
ki
...”
kitabımda
verilib
.
Operativ
sənəd
kimi
yox
,
tarix
üçün
:
“
Yanvarın
20-
də
Bakıda
baş
vermiş
faciəli
hadisələr
haqqında
nə
vaxtsa
kitablar
,
xatirələr
yazılacaq
.
İndi
,
bu
vəziyyətdən
(
adam
heç
bilmir
onu
neçə
adlandırsın
–
ruhi
sarsıntımı
,
süstlükmü
,
yaxud
qeyzmi
)
yavaş
-
yavaş
yenicə
çıxmağa
başladığımız
bir
vaxtda
isə
şəhərimizdə
nə
baş
verdiyi
barədə
soyuqqanlıqla
təmkinli
mülahizələr
yürütməyə
hətta
xırdaca
cəhd
göstərmək
belə
mümkün
deyil
.
Bu
faciə
təkcə
Bakıda
və
başqa
şəhərlərdə
,
böyük
qəsəbələrdə
və
kiçik
dağ
kəndlərində
yaşayan
milyonlarla
adamın
bu
yaxınlarda
Şəhidlər
Xiyabanına
,
son
mənzilə
yola
saldığı
adamların
başına
gəlməmişdir
.
Bu
,
təkcə
klinikalarda
həkimlərin
gecə
-
gündüz
çalışıb
həyata
qaytarmaq
istədikləri
adamların
başına
gəlməmişdir
.
Yanvarın
20-
də
Bakıda
baş
verən
faciə
bütün
ölkənin
,
bizim
inamımızın
,
ümidlərimizin
və
gələcəyimizin
başına
gəlmişdir
.
Bu
,
azərbaycanlıların
və
rusların
,
estonların
və
gürcülərin
qəzavü
-
qədəridir
...”.
Bu
tipli
publisistik
girişdən
sonra
müəllif
beş
mühüm
sual
qoyur
və
SSRİ
rəhbərliyindən
onları
cavablandırmağı
Azərbaycan
xalqı
adından
tələb
edirdi
.
Kifayət
qədər
irihəcmli
yazı
bu
kəlmələrlə
bitirdi
: “
Məncə
,
təcili
surətdə
SSRİ
Ali
Sovetinin
fövqəladə
sessiyasını
çağırmaq
...
onun
gündəliyinə
Bakı
faciəsi
haqqında
məsələ
daxil
etmək
lazımdır
.
Alma
-
Atada
(
o
vaxt
bu
şəhər
belə
adlanırdı
–
Ş
.
Y
.),
Tbilisidə
,
indi
isə
daha
geniş
miqyasda
Bakıda
baş
vermiş
hadisələr
bir
də
heç
yerdə
təkrar
olunmamalıdır
”.
Həqiqətən
də
bu
,
bir
daha
təkrar
olunmamalıdır
!..
Fevral
1990 –
sentyabr
2012
Bizi Facebookda izləyin
Müəllifin digər yazıları
Vətən naminə - Vətən uğrunda - Şəhid Adil İbrahimlinin xatirəsinə
12.09.21
İddiasız adam - (Ömürlüyümdən bir parça)
... İstanbuldan qayıtdıqdan sonra Bakıda Tofiq Abdinin "öz kruqu" yaranmışdı, bu "kruq"da onunla köhnədən tanış olanlar da vardı. Biri də mənim vaxtilə Adil Atakişiyev kimi ona təqdim
10.02.20
Azar "Hazard" deyil!.. - Şakir Yaqubov yazır
Göz gördüyünü çağırar. Məndə belə yalançı təsəvvür yaranıb ki, dövlət səviyyəsində hər hansı bir məsələ barədə düzgün qərar qəbul edildikdən sonra icraçılar həmin qərarı yerinə yetirmək
09.07.19
Yaddaşımın küncündə bu anlar da yaşayır...
Dostlardan danışarkən iki nəfəri xüsusi qeyd etməliyəm.
22.11.17
Allah sənə rəhmət eləsin, Dədə Məmməd!..
Təxminən 35 ilin söhbətidir. Elə o vaxtlar da özünəməxsus qələmiylə həm peşəkarlar və həm də sadə oxucular arasında lazımınca xətir-hörmət qazanmış şair-publisist Məmməd Aslanla redaksiya
27.09.17
Alkoqolizmə qarşı necə mübarizə apardıq...
04.07.13
Abırlı adamın abır saxlamağı
12.06.13
“Mənim universitetlərim” (3-cü yazı)
17.05.13
“Mənim universitetlərim” (İkinci yazı)
29.03.13
Həbsxanadan daha ağır cəzaya tuş olmuş öləri insan
Yaddaşımın küncündən...
13.02.13
Mən yenə sizinləyəm, ustad!
05.12.12
Nağılbazın nağılbaz olmayan atası
08.11.12
Tarix üçün... tarix haqqında
31.10.12
Tarix üçün yazan kişi
Yaddaşımın küncündən...
18.10.12
Nərimanovun “Ucqarlarda milli siyasət”i
16.10.12
Əsas səhifə
Bütün xəbərlər
Siyasət
Sosial
İqtisadiyyat
Kriminal
Mədəniyyət
İdman
Şou-biznes
Ədəbiyyat
Çap versiyası
© 2012-2024 525.AZ Müəllif hüquqları qorunur.
Sayt Mozilla Firefox, Google Chrome, Opera və Internet Explorer ver. 7.x ilə tam dəstəklənir. Məlumatdan
istifadə etdikdə istinad mütləqdir.