İrfan Murat - Orxan Aras yazır
Hikmət Hacıyev ABŞ Sülh İnstitutunda COP29, regional və qlobal məsələləri müzakirə edib
Ukraynanın Azərbaycandakı səfiri AYB-də olub
COP29 həm ekologiyaya, həm də sülhə böyük töhfə olacaq
Haqqımızda
|
Əlaqə
|
Mobil versiya
|
Köhnə 525
|
Əsas səhifə
Bütün xəbərlər
Siyasət
Sosial
İqtisadiyyat
COP29
Mədəniyyət
İdman
Dünya
Qarabağ
Ədəbiyyat
Digər
Şəhidlər-qazilər
"525" - 30
Ədəbi köşk: Nə var, nə yox?
Müsahibə
Region
Rəsmi
Şou-biznes
525-ci qəzetə yubiley təbrikləri
"525" - 25
Faydalı
Media
Turizm
Maraqlı
Təhsil
Texnologiya
Son xəbərlər
19 May 2024
10:49
Bağırsaq bakteriyaları insan qərarlarına təsir edirmiş
10:31
Şimşək çaxıb, qar yağıb -
FAKTİKİ HAVA
10:15
VI sinif şagirdləri üçün monitorinq keçirilir
10:02
İsrail Rəfahda 50-yə yaxın terrorçunu məhv edib
09:47
Cüdoçularımız dünya çempionatında mübarizəyə başlayır
09:38
Qəzzada ölən İsrail hərbçilərinin sayı 630-a çatıb
09:12
Qırğızıstanın Daxili İşlər Nazirliyi vətəndaşlara xəbərdarlıq edib
09:00
Xalq şairi Rəsul Rzanın doğum günüdür
18 May 2024
23:01
Gürcüstan parlamenti Prezidentin mübahisəli qanunla bağlı vetosunu dəf edə biləcək
22:00
İrfan Murat -
Orxan Aras yazır
21:37
Latviya Parlamentinin sədri Azərbaycana rəsmi səfərə gəlib
20:27
Hikmət Hacıyev ABŞ Sülh İnstitutunda COP29, regional və qlobal məsələləri müzakirə edib
19:35
Quba-Xaçmaz yolunu sel basıb
19:20
Ukraynanın Azərbaycandakı səfiri AYB-də olub
18:37
“Rəsul Rza” beynəlxalq mükafatı yeni laureatlara təqdim olunub
18:31
Zəngilan şəhərinin daxili yol-kommunikasiya şəbəkəsinin təməli qoyulub -
YENİLƏNİB
18:10
Birinci vitse-prezident Mehriban Əliyeva Zəngilan səfəri ilə bağlı paylaşım edib
17:58
Cəbrayılın Maşanlı kəndində 2 360 sakin üçün 590 fərdi ev inşa ediləcək
17:47
Azərbaycan boksçuları beynəlxalq turniri 5 medalla başa vurublar
17:24
Qarabağ Universitetinin bukleti hazırlanıb
17:05
2040-cı ilədək Sarıcallı kəndində 1 185 fərdi ev inşa ediləcək
16:46
Prezident Cəbrayıl rayonunun Sarıcallı kəndinin təməlini qoyub
16:44
Prezident və birinci xanım Zəngilan məscidinin açılışında iştirak ediblər -
YENİLƏNİB
16:41
Prezident Cəbrayıl rayonunun Maşanlı kəndinin təməlini qoyub -
YENİLƏNİB
16:40
Prezident Zəngilan rayonunun Mincivan qəsəbəsinin təməlini qoyub -
YENİLƏNİB
16:37
Prezident və birinci xanım Zəngilanda “Ağalı” hotelinin açılışında iştirak ediblər -
YENİLƏNİB
16:34
İlham Əliyev Cəbrayıl rayonunun Böyük Mərcanlı kəndinin təməlini qoyub
16:22
Prezident Cəbrayılın Karxulu kəndinin təməlini qoyub
16:07
Rusiya Ukraynada yaşayış məntəqəsini ələ keçirdiyini açıqlayıb
15:17
Qara dənizdə gəmi batıb
14:23
Sığorta şirkətlərinin investisiyaları 18 faiz artıb
14:00
Sabah hava necə olacaq?
13:54
Əfv Məsələləri Komissiyasının iclasları yekunlaşır -
sənədlər təqdim olunacaq
13:45
Milli Məclisin sədri gender bərabərliyinin təminində qarşıya çıxan problemlərdən danışıb
13:39
Ombudsman “İnsan Hüquqları Aylığı”nın elan olunması ilə bağlı müraciət yayıb
13:26
Azərbaycan xüsusi təyinatlıları Türkiyədəki təlimdə atəş fəaliyyətləri icra ediblər
13:23
İlham Əliyev Cəbrayıl rayonunun Böyük Mərcanlı, Karxulu və Sarıcallı kəndlərinin təməllərini qoyub
13:16
Bakı və Sumqayıtda itkin düşən 7 nəfər tapılıb -
DİN
13:10
Şirvanda 6 ev və obyektdən oğurluq edən şəxs saxlanılıb
13:02
Azad edilmiş ərazilərdə 37583 hektar ərazi mina və partlamamış döyüş sursatlarından təmizlənib
12:53
“Şəhidi şəhidimiz, bayrağı bayrağımız”
12:45
Azərbaycanda ötən il qeydə alınan QİÇS xəstələrinin sayı açıqlanıb
12:32
"Bank sektorunun 25 mlrd. manat böyümə potensialı var" -
Taleh Kazımov
12:21
Son bir həftədə azad edilən ərazilərdə 1 pulemyot, 56 avtomat və xeyli sayda silah-sursat aşkarlanıb
12:14
Hərbi Hava Qüvvələrinin komandanı vəzifəsi general-mayor Namiq İslamzadəyə həvalə edilib
12:03
Ölkə üzrə dövlət ümumi təhsil müəssisələrinin IV siniflərində monitorinq keçirilir
11:55
Dələduzluq etməkdə şübhəli bilinən şəxslər saxlanılıb
11:48
FHN tərəfindən “Yaz-yay fəsillərində sel təhlükəsi” mövzusunda tədbirlər keçirilib
11:40
Avropa ölkələri TAP ilə Azərbaycandan 35 milyard kubmetrdən çox qaz alıb
11:34
Füzuli rayonuna köçürülən ailələr tibbi müayinələrdən keçirilib
11:26
Ötən gün 2 kiloqrama yaxın narkotik vasitə aşkarlanaraq götürülüb
11:15
Azərbaycan nefti bahalaşıb
11:09
"Azərbaycanda universitetlərə attestatla qəbul gözlənilmir" -
DİM sədri
11:01
Milli Kitabxanada “18 May - Beynəlxalq Muzeylər Günü” adlı sərgi açılıb
10:53
"Builki keçid ballarının artması yüksək prestijli ixtisaslarda ola bilər" -
Məleykə Abbaszadə
10:47
Ötən gün cinayət törətməkdə şübhəli bilinən 53 nəfər saxlanılıb
10:40
Azərbaycan Latviya muzeyinə xalça hədiyyə edib
10:32
Abşeron və Qaradağda qanunsuz tikintilərin qarşısı alınıb
10:26
Dünya bazarlarında neftin qiyməti 84 dollara yaxınlaşıb
10:18
Oğuzda yaşlı qadını döyərək pulunu mənimsəyən şəxs saxlanılıb
10:11
Bəzi yerlərə leysan, dağlıq ərazilərdə qar yağıb -
FAKTİKİ HAVA
10:04
Müdafiə Nazirliyinin rəhbər heyəti hərbi vəzifəlilərlə görüşüb
09:55
Azərbaycan Kibertəhlükəsizlik Təşkilatları Assosiasiyası Türkiyədə keçirilən konfransda təmsil olunub
09:43
Bakıda iki yol qəzası baş verib -
sıxlıq yaranıb
09:27
Azərbaycan mebel idxalına çəkdiyi xərci 12 faizə yaxın azaldıb
09:14
Yeni Zelandiyada 5,8 bal gücündə zəlzələ olub
09:00
"Şuşa maraqlı şəhərdir" -
Aleksandr Lukaşenko
17 May 2024
22:59
"Qarabağ" 7 qollu oyunda "Turan Tovuz"a qalib gəldi
22:33
Slovakiyanın Baş nazirinə sui qəsd etmək istəyən şəxs məhkəmə qarşısına çıxarılacaq
22:31
Hikmət Hacıyev Baydenin müşaviri ilə Ermənistan-Azərbaycan normallaşma prosesini müzakirə edib
Son xəbərlərin davamı »
“Tariximiz: neçə dövlət qurduq?” – türk tarixinə dair maraqlı araşdırma
Ədəbiyyat
Oxunub:
1806
dəfə
a
-
A
+
21.12.12 14:40
Bu
gün
Azərbaycan
xalqının
öz
tarixinə
,
öz
tarixi
köklərinə
böyük
marağı
var
və
bu
da
başadüşüləndir
.
Müstəqillik
əldə
etdikdən
sonra
kənardan
heç
bir
basqıya
məruz
qalmadan
müstəqil
Azərbaycan
dövlətçiliyi
ideologiyası
istiqamətində
tariximizin
yenidən
nəzərdən
keçirilməsi
və
bu
sahədə
mövcud
olan
nöqsanların
,
ideoloji
ştampların
aradan
qaldırılması
təbiidir
,
vacibdir
.
Bu
mənada
istər
ölkə
daxilində
,
istərsə
də
xaricdə
çap
olunan
elmi
məqalələr
və
kitablar
böyük
maraq
doğurur
.
Belə
mənbələrdən
biri
2010-
cu
ildə
qardaş
Türkiyənin
Kutahya
şəhərində
çap
olunmuş
,
Mustafa
İngəncin
“
Tariximiz
:
neçə
dövlət
qurduq
?”
kitabıdır
.
İyirmi
iki
bölmədən
ibarət
500
səhifəlik
bu
kitab
üzərində
müəllif
20
ildən
çox
işləyib
.
Kitabda
Mustafa
İngənc
türklərin
bir
etnos
kimi
yaranıb
təşəkkül
tapması
,
bir
xalq
və
millət
kimi
formalaşması
,
yayılması
,
ən
qədim
dövrlərdən
başlayaraq
orta
tarixdə
və
sonralar
qurduğu
dövlətlər
və
onların
əraziləri
haqqında
,
Osmanlı
İmperatorluğunun
yaranması
və
süqutu
,
Türkiyə
Cümhuriyyətinin
yaranması
və
bugün
dünyada
mövcud
olan
müstəqil
türk
dövlətlərinin
tarixi
,
mədəni
və
iqtisadi
həyatı
haqqında
çoxlu
tarixi
sənədlərə
söykənən
bir
araşdırmanı
–
monoqrafiyanı
ortaya
qoyub
.
Kitabda
bizim
üçün
ən
maraqlı
məsələlərdən
biri
Azərbaycan
-
Türk
dövlətlərinin
qədim
dövrlərdə
və
orta
əsrlərdə
Qaraqoyunluların
,
Ağqoyunluların
,
Atabəylərin
,
Eldənizlərin
və
Səfəvi
Azərbaycan
dövlətinin
yaranma
tarixinin
araşdırılmasıdır
.
Müəllif
Azərbaycan
ərazilərində
yaranan
türk
dövlətlərini
və
burda
formalaşan
Azərbaycan
türk
etnosunu
Anadolunun
digər
bölgələrində
yaranan
türk
etnosu
ilə
əlaqəli
şəkildə
tədqiq
edir
.
Mustafa
İngənc
Səfəvi
dövləti
,
bu
dövlətin
meydana
gəlməsinin
konkret
tarixi
şəraiti
, 15
yaşında
dövlət
qurub
ona
rəhbərlik
edən
Şah
İsmayılı
,
onun
sərkərdəlik
məharətini
göstərir
,
qısa
zaman
kəsiyində
böyük
bir
imperiya
qurduğunu
yazır
,
Osmanlı
İmperatorluğunun
gənc
şaha
və
onun
qələbələrinə
qısqanclıqla
yanaşdığını
,
bütün
bunların
isə
son
nəticədə
Anadoludan
türk
toplumlarının
azalmasına
və
yerinin
başqa
etnoslarla
əvəz
olunmasına
sıbəb
olduğunu
qeyd
edir
.
M
.
İngənc
bu
dövləti
quranların
əsil
-
nəcabətinin
Ağqoyunlu
və
Qaraqoyunlu
dövlətlərini
quran
türkmənlər
,
Anadoludan
İran
ərazisinə
köç
edən
türklər
olduğunu
yazır
.
Sah
İsmayılı
həm
sərkərdə
,
həm
dövlət
xadimi
,
həm
də
şair
və
elm
adamı
kimi
xarakterizə
edir
,
Azərbaycan
dilinin
dövlət
dili
statusunda
işlədilməsini
xüsusi
qeyd
edərək
yazır
: ”
Səfəvi
dövlətinin
rəsmi
dili
türkcə
idi
.
Səfəvi
dövlətində
elm
adamlarına
önəm
verilirdi
.
Riyaziyyat
,
fəlsəfə
,
astronomiya
elmləri
inkişaf
etdirilirdi
.
Səfəvilər
zamanında
məscidlər
tikilir
,
yollar
,
körpülər
salınır
,
türbələr
inşa
edilirdi
”.
Müəllif
Osmanlı
və
Səfəvi
türk
dövlətləri
arasındakı
çəkişmələrdə
müəyyən
xarici
təsirlərin
və
bəzən
şəxsi
ədavət
hisslərinin
də
rolunun
olduğunu
istisna
etmir
.
Məlumdur
ki
,
Şah
İsmayıl
Sultan
Bayəzidin
oğlu
,
sonralar
sultanlıq
taxtında
əyləşən
Səlimə
deyil
,
o
biri
qardaşı
Əhmədə
isti
münasibət
bəsləyirdi
.
Sultanlıq
taxtını
Səlim
ələ
keçirəndən
sonra
iki
dövlət
arasında
münasibət
daha
da
kəskinləşdi
.
Müəllif
yazır
: “1512-
ci
ildə
Yavuz
Sultan
Səlimin
taxta
keçməsi
ilə
Osmanlı
dövlətinin
də
xarici
siyasətində
yeni
hədəf
Şah
İsmayıl
olmuşdur
.
Yavuz
Sultan
Səlim
Anadoluda
Səfəvi
tərəfdarları
olan
40.000
insanı
həbs
etdirib
bir
qismini
öldürtdürdü
,
bir
qismini
isə
sürgünə
göndərdi
”.
Müəllif
qeyd
edir
ki
,
professor
Faruk
Sümərə
görə
,
Şərqi
Anadoluda
Səfəvi
idarəsi
davam
etsəydi
,
bu
bölgədə
türkcədən
başqa
heç
bir
dildə
danışılmayacaqdı
.
Kitabda
Azərbaycanda
mövcud
olan
xanlıqların
yaranması
və
süqutu
,
Azərbaycan
Demokratik
Cümhuriyyətinin
yaranması
və
süqutu
,
SSRİ
-
nin
dağılmasından
sonra
müstəqilliyini
əldə
edən
Azərbaycan
Respublikası
və
onun
əldə
etdiyi
uğurlar
haqqında
geniş
informasiya
öz
əksini
tapıb
.
Azərbaycan
tarix
elminin
aparıcı
simalarından
olan
professorlar
Süleyman
Əliyarov
və
Musa
Qasımovun
əsərlərindən
istifadə
edilməsi
əsərin
elmi
dəyərini
bir
az
da
artırır
.
Kitabda
müvafiq
xəritələr
də
çap
edilib
.
Gülhüseyn
KAZIMLI
fəlsəfə
doktoru
.
Bizi İnstagramda izləyin
Bölmənin digər xəbərləri
Xalq şairi Rəsul Rzanın doğum günüdür
19.05.24
Laçın təbiətli, Laçın sevdalı şair
17.05.24
İranda Nəsiman Yaqublunun Rəsulzadə haqqında kitabı nəşr edilib
13.05.24
Ön sıraya çıxdıq, Ustad!
10.05.24
QOŞA HEYKƏL
10.05.24
Gözləmirdi əvəz yaxşılığından - Nəcməddin Mürvətovdan poetik nümunələr
10.05.24
Vaqif Səmədoğluya həsr edilmiş poeziya müsabiqəsinin uzun siyahısı açıqlanıb
07.05.24
Məhəmməd Füzulinin 530 illiyi qeyd olunub
07.05.24
Əbədi sözə çevrilən ədəbi sima - İsi Məlikzadə-90
06.05.24
Zaman su kimidir, axıb gedəcək - Tahir Rzayevdən Poetik nümunələr
02.05.24
Şəhid şair Kamal Ömər bəy - Kərkük ədəbiyyatı
02.05.24
Ədəbi köşk: Nə var, nə yox?
29.04.24
Şair həyatla ölümün gizli görüş yeridir!
29.04.24
“Balıqçılar” - Nadir Yalçından yeni hekayə
29.04.24
Daşkənddə Azərbaycan kitabları sərgilənib
27.04.24
Əsas səhifə
Bütün xəbərlər
Siyasət
Sosial
İqtisadiyyat
Kriminal
Mədəniyyət
İdman
Şou-biznes
Ədəbiyyat
Çap versiyası
© 2012-2024 525.AZ Müəllif hüquqları qorunur.
Sayt Mozilla Firefox, Google Chrome, Opera və Internet Explorer ver. 7.x ilə tam dəstəklənir. Məlumatdan
istifadə etdikdə istinad mütləqdir.